March 26, 2025

Bidirectioneel laden is nog niet toegestaan volgens de Nederlandse wet

Wat houdt de wet tegen en wanneer komt er meer duidelijkheid?

Vanaf wanneer mogen we bidirectioneel laden van de overheid?

In Nederland mag je momenteel nog geen gebruik maken van bidirectioneel laden volgens de huidige wetgeving. Hoewel de technologie er al is, zoals de Enphase IQ EV Charger 2 en diverse elektrische auto’s die bidirectioneel laden ondersteunen, ontbreekt de wettelijke basis om deze functionaliteit breed toe te passen. Maar waarom is dat zo, en wanneer kunnen we veranderingen verwachten?

‍

Wat is bidirectioneel laden?

Bidirectioneel laden, ook wel Vehicle-to-Grid (V2G) genoemd, houdt in dat je elektrische auto niet alleen stroom van het net kan opnemen, maar ook terug kan leveren aan het net. Dit zou bijvoorbeeld nuttig zijn om piekbelastingen op het elektriciteitsnet te verlichten of om als consument zelf te profiteren van dynamische energietarieven door stroom terug te leveren wanneer de prijs hoog is.

‍

Dubbele energiebelasting

Een van de grootste obstakels op dit moment is de dubbele energiebelasting. Staatssecretaris Jansen heeft aangegeven dat er bij het laden en terugleveren van stroom dubbele energiebelasting wordt geheven^[1]. Dit betekent dat je als consument belasting betaalt wanneer je stroom opneemt van het net én nog eens belasting betaalt wanneer je diezelfde stroom vanuit de accu van je auto teruglevert aan het net.

Voor grootverbruikers is deze dubbele belasting al opgelost per 1 januari 2022, maar voor kleinverbruikers (zoals de meeste huishoudens) speelt dit probleem nog steeds. Dankzij de salderingsregeling merken huishoudens hier voorlopig nog weinig van, maar aangezien de salderingsregeling in 2027 volledig verdwijnt, zal dit probleem ook voor consumenten voelbaar worden.

‍

Wanneer verandert dit?

De Nederlandse overheid werkt momenteel aan een plan van aanpak om deze dubbele belasting te voorkomen, tot dan is het niet mogelijk om bidirectioneel te laden in Nederland. Binnen de actieagenda Netcongestie Laagspanningsnetten wordt er naar gestreefd om in 2025 een interdepartementaal plan op te leveren voor bidirectioneel laden. Dit plan zal oplossingen aandragen voor fundamentele uitdagingen, zoals het vermijden van dubbele energiebelasting en de benodigde wet- en regelgeving om bidirectioneel laden mogelijk te maken.

Hoewel er momenteel nog geen concrete oplossing is, zal er in de komende jaren veel aandacht zijn voor technologische en juridische ontwikkelingen op dit gebied. De Europese Unie heeft 2030 als richtlijn gesteld voor de grootschalige toepassing van bidirectioneel laden^[2]. Vanaf dat jaar moeten alle nieuw te plaatsen laadpalen binnen de EU bidirectioneel kunnen laden, zoals vastgelegd in het Alternative Fuels Infrastructure Regulation (AFIR)-plan.

‍

Pilots in Nederland

In Nederland loopt er momenteel een pilot in Utrecht, waar vrijwel alle openbare laadpalen geschikt zijn voor bidirectioneel laden. Dit laat zien dat de infrastructuur in de toekomst klaar kan zijn voor deze technologie. Voor de rest van Nederland moeten veel laadpalen echter nog worden aangepast of vervangen. Omdat Nederland voorloper was met het uitrollen van laadpalen, zijn veel van de oudere laadpunten nog niet geschikt voor bidirectioneel laden en kunnen ze vaak niet via een software-update worden omgebouwd.

‍

Toekomstperspectief

Hoewel bidirectioneel laden technisch mogelijk is, blijft de wetgeving in Nederland voorlopig achter. Het is dus wachten op de overheid om de regelgeving aan te passen. De verwachting is dat rond 2030 bidirectioneel laden wijdverspreid zal zijn, mede dankzij Europese richtlijnen. Tot die tijd blijft het een kwestie van geduldig afwachten terwijl de benodigde aanpassingen op zowel technisch als juridisch vlak worden doorgevoerd.

‍

Thuisbatterij als alternatief

Hoewel bidirectioneel laden nog op zich laat wachten, kunnen consumenten die hun eigen energieopslag willen benutten wél al gebruik maken van thuisbatterijen. Deze zijn legaal en bieden een vergelijkbare mogelijkheid om energie op te slaan en terug te leveren aan het net. De Nederlandse overheid onderzoekt momenteel manieren om thuis- en buurtbatterijen beter in te passen in het stroomnet zonder netcongestie te verergeren.

Kortom, bidirectioneel laden heeft de toekomst, maar zal pas in de komende jaren wettelijk mogelijk worden gemaakt. Tot die tijd kunnen consumenten alvast profiteren van thuisbatterijen om hun eigen energiemanagement te optimaliseren.

‍